या 4 हृदयाशी संबंधित रक्त तपासण्या सहित तुमच्या हृदयाचे आरोग्य सूचीबद्ध करा
Medically Reviewed By
Dr Divya Rohra
Written By Komal Daryani
on Oct 19, 2023
Last Edit Made By Komal Daryani
on Mar 18, 2024
हृदय व रक्तवाहिन्यासंबंधी रोग हा समस्यांचा एक समूह आहे ज्यामुळे तुमचे हृदय आणि रक्तवाहिन्या दुखू शकतात. प्रत्येकाने आपल्या हृदयाची काळजी घेणे खरोखर महत्वाचे आहे कारण संपूर्ण जगात मृत्यूचे हे मुख्य कारण आहे. तुमचे हृदय हा एक मजबूत स्नायू आहे जो तुमच्या संपूर्ण शरीरात नळ्यांच्या विशेष प्रणालीचा वापर करून रक्त पंप करतो. ते दिवसातून 100,000 वेळा पंप मारते आणि मोठ्या प्रमाणात रक्त हलवते. आपले हृदय निरोगी ठेवण्यासाठी नियमितपणे डॉक्टरांकडे जाणे खूप महत्वाचे आहे. हे आजार होण्यामागे वेगवेगळी कारणे आहेत, परंतु काही सामान्य गोष्टी म्हणजे निरोगी खाणे किंवा पुरेसा व्यायाम न करणे यासारख्या गोष्टी आहेत.
कोरोनरी हृदयरोग (हृदय धमनी रोग) :
हृदयाला रक्त वाहून नेणार्या नळ्या लहान होतात, त्यामुळे पुरेशा प्रमाणात रक्त जाऊ शकत नाही तेव्हा कोरोनरी हृदयरोग होतो. यामुळे हृदय योग्यरित्या काम करणे थांबवू शकते आणि हृदयविकाराचा झटका येऊ शकतो.
हृदयविकाराचा झटका :
हृदयविकाराचा झटका जेव्हा हृदयाशी संबंधित समस्या असते कारण रक्ताची गुठळी योग्यरित्या वाहणे थांबवते. यामुळे हृदयाला दुखापत होऊ शकते आणि त्वरीत डॉक्टरांची मदत घेणे महत्त्वाचे आहे.
स्ट्रोक :
स्ट्रोक म्हणजे जेव्हा तुमच्या मेंदूतील रक्तवाहिन्या मध्ये काहीतरी चूक होते. रक्त प्रवाह बंद झाल्यास किंवा रक्तवाहिनी तुटल्यास असे होऊ शकते. स्ट्रोकची लक्षणे त्वरीत लक्षात घेणे आणि मोठ्या समस्या निर्माण होण्यापासून रोखण्यासाठी त्वरित मदत मिळवणे खरोखर महत्वाचे आहे.
4 हृदयाशी संबंधित रक्त चाचण्यांद्वारे तुमच्या हृदयाचे आरोग्य तपासा
तुमच्या हृदयातील समस्या नंतर सोडवण्याचा प्रयत्न करण्याऐवजी त्या टाळणे केव्हाही चांगले. म्हणूनच कोणत्याही समस्या लवकर समजण्यासाठी तुमच्या हृदयाची नियमित तपासणी करणे महत्त्वाचे आहे. हे करण्याचा एक मार्ग म्हणजे तुमचे हृदय किती निरोगी आहे आणि काही समस्या असल्यास ज्याची काळजी घेणे आवश्यक आहे हे सांगू शकणारी रक्त तपासणी करणे. या लेखात, आम्ही चार रक्त चाचण्यांबद्दल बोलणार आहोत ज्यामुळे तुमचे हृदय निरोगी आहे की नाही आणि तुम्हाला कोणत्याही उपचारांची गरज आहे का हे जाणून घेण्यास मदत होईल.
हृदयाशी संबंधित रक्त तपासणीसाठी मार्गदर्शक.
हृदयाच्या रक्ताच्या चाचण्या तुमच्या हृदयाच्या तपासणीसारख्या असतात. तुमचे हृदय निरोगी आहे की नाही किंवा काही समस्या आहेत हे पाहण्यासाठी ते डॉक्टरांना मदत करतात. तुमची फडफडणारे हृदय, कमकुवत हृदय किंवा रक्तवाहिन्या अवरोधित झाल्यासारखी स्थिती असू शकते का हे या चाचण्या दर्शवू शकतात. या चाचण्या नियमितपणे घेतल्याने तुम्हाला आणि तुमच्या डॉक्टरांना हृदयाच्या कोणत्याही समस्या लवकर शोधण्यात आणि त्या आणखी वाईट होण्यापूर्वी त्यांची काळजी घेण्यास मदत होऊ शकते.
रक्त चाचणी 1: लिपिड प्रोफाइल
लिपिड प्रोफाइल चाचणी ही एका विशेष चाचणीसारखी असते जी आपल्या रक्तात चरबी आणि कोलेस्टेरॉल किती आहे हे सांगते. जर तुमच्याकडे कोलेस्टेरॉल आणि ट्रायग्लिसराइड्सचे प्रमाण जास्त असेल, तर ते तुमच्या रक्तवाहिन्यांमध्ये प्लेक नावाची एक चकचकीत सामग्री बनवू शकते आणि तुम्हाला हृदयविकार होण्याची शक्यता जास्त असते. परंतु जर तुमच्याकडे भरपूर चांगले कोलेस्ट्रॉल असेल तर ते तुम्हाला हृदयविकारापासून वाचवण्यास मदत करू शकते. तुमचे डॉक्टर तुमच्या लिपिड प्रोफाइल चाचणीचे परिणाम पाहू शकतात आणि ठरवू शकतात की तुम्हाला तुमच्या जीवनशैलीत काही बदल करायचे आहेत किंवा तुमचे कोलेस्टेरॉलचे स्तर निरोगी ठेवण्यासाठी आणि तुमचे हृदय मजबूत आणि निरोगी राहण्यास मदत करण्यासाठी औषध घेणे आवश्यक आहे किंवा नाही.
रक्त चाचणी 2: सी-रिएक्टिव प्रोटीन (CRP)
ही रक्त चाचणी तुमच्या रक्तात किती सी-रिएक्टिव प्रोटीन (CRP) आहे हे तपासते. तुमच्या शरीरात जळजळ आहे का हे CRP दाखवते. जेव्हा जळजळ जास्त असते, तेव्हा याचा अर्थ हृदयविकाराचा झटका किंवा स्ट्रोक यासारख्या हृदयविकाराच्या समस्या होण्याची जास्त शक्यता असू शकते. जेव्हा रक्तवाहिन्यांना सूज येते, तेव्हा ते अडथळे निर्माण करू शकतात ज्यामुळे तुमच्या हृदयात रक्त वाहणे कठीण होते. तुम्हाला किती जळजळ आहे हे पाहण्यासाठी तुमचे डॉक्टर तुमची CRP पातळी तपासू शकतात आणि ती कमी करण्यासाठी तुमच्या जीवनात बदल करण्यास मदत करू शकतात. याचा अर्थ चांगलं खाणं आणि जास्त व्यायाम करणं किंवा गरज पडल्यास औषधं घेणं.
रक्त चाचणी 3: नैट्रियुरेटिक पेप्टाइड्स
बी-टाइप नॅट्रियुरेटिक पेप्टाइड (बीएनपी) आणि एन-टर्मिनल प्रो बी-टाइप नॅट्रियुरेटिक पेप्टाइड (एनटी-प्रोबीएनपी) ही विशेष रसायने आहेत जी तुमचे शरीर जेव्हा तुमच्या हृदयाला कठीण असते तेव्हा बनवतात. जर तुमच्या रक्तामध्ये ही रसायने भरपूर असतील तर याचा अर्थ असा होऊ शकतो की तुमचे हृदय योग्यरित्या काम करत नाही किंवा तुमच्या हृदयाशी इतर समस्या आहेत. तुम्हाला हृदयाची समस्या आहे का हे पाहण्यासाठी डॉक्टर तुमच्या रक्तातील ही रसायने तपासू शकतात. जर त्यांना उच्च पातळी आढळली, तर ते तुमच्या हृदयाला अधिक चांगल्या प्रकारे कार्य करण्यास मदत करण्यासाठी योजना बनवू शकतात.
रक्त चाचणी 4: होमोसिस्टीन
होमोसिस्टीन हा एक विशेष प्रकारचा प्रथिन आहे जो आपल्या शरीरात तयार होतो. जेव्हा आपल्या रक्तातील होमोसिस्टीनची पातळी खूप जास्त होते, तेव्हा ते आपल्या धमन्या कठीण आणि अरुंद करू शकतात, ज्यामुळे हृदयाच्या समस्या उद्भवू शकतात. आम्ही रक्त तपासणीद्वारे होमोसिस्टीनची उच्च पातळी तपासू शकतो. जर पातळी खूप जास्त असेल तर याचा अर्थ असा होऊ शकतो की आपल्याला फॉलिक ऍसिड, व्हिटॅमिन बी 6 आणि व्हिटॅमिन बी 12 सारखे पुरेसे जीवनसत्त्वे मिळत नाहीत. पण काळजी करू नका, आपण निरोगी अन्न खाऊन किंवा आपले हृदय निरोगी ठेवण्यासाठी विशेष जीवनसत्त्वे घेऊन याचे निराकरण करू शकतो.
निष्कर्ष
तुमच्या हृदयाचे आरोग्य तपासण्यासाठी आणि कोणत्याही समस्या टाळण्यासाठी नियमित रक्त तपासणी करणे खरोखर महत्वाचे आहे. या चाचण्या डॉक्टरांना तुमच्या हृदयाबद्दल महत्त्वाची माहिती सांगू शकतात आणि ते निरोगी ठेवण्याचा सर्वोत्तम मार्ग शोधण्यात त्यांना मदत करू शकतात. चांगली बातमी अशी आहे की जर या चाचण्या वेळेवर केल्या तर डॉक्टरांना तुमची समस्या वेळेआधीच कळू शकते आणि त्यानुसार ते तुमच्या हृदयाची काळजी घेऊ शकतात आणि ते दीर्घकाळ मजबूत आणि निरोगी हृदय ठेवण्यासाठी तुम्हाला मार्गदर्शन करू शकतात.