Cholesterol Meaning in Marathi: सर्व महत्त्वपूर्ण माहिती
Medically Reviewed By
Dr. Ragiinii Sharma
Written By Komal Daryani
on Oct 22, 2023
Last Edit Made By Komal Daryani
on Mar 18, 2024
कोलेस्टेरॉल असा पदार्थ आहे जो आपल्या शरीरात आहे आणि काही पदार्थांमध्ये आपण खातो. कोलेस्टेरॉलचे चांगले संतुलन राखणे महत्वाचे आहे कारण ते जास्त प्रमाणात आपल्या आरोग्यासाठी हानिकारक असू शकते.
कोलेस्टेरॉल हा एक शब्द आहे जो आपण अनेकदा ऐकतो, पण त्याचा नेमका अर्थ काय? या लेखात, आपण कोलेस्ट्रॉल म्हणजे काय आणि आपल्या शरीरासाठी निरोगी राहणे का महत्त्वाचे आहे हे सांगणार आहोत. आम्ही विविध प्रकारचे कोलेस्टेरॉल आणि ते आपल्या हृदयावर कसे परिणाम करू शकतात याबद्दल देखील बोलू. तर, चला सुरुवात करूया!
Cholesterol म्हणजे नेमकं काय?
कोलेस्टेरॉल हे एका विशिष्ट प्रकारच्या चरबीसारखे आहे जे आपल्या शरीराला निरोगी राहण्यासाठी आवश्यक आहे, परंतु त्याचे जास्त प्रमाण उच्च रक्त कोलेस्टेरॉल नावाची समस्या निर्माण करू शकते.
तुमच्या रक्तातील कोलेस्टेरॉल हे एखाद्या प्रवाशासारखे असते आणि लिपोप्रोटीन हे ते वाहून नेणाऱ्या वाहनांसारखे असतात.
LDL कोलेस्टेरॉल हे वाईट कोलेस्टेरॉलसारखे आहे ज्यामुळे आपल्या शरीरात समस्या निर्माण होऊ शकतात, जसे की आपल्या धमन्यांमध्ये चिकट वस्तू टाकणे. यामुळे आपले रक्त वाहणे कठीण होऊ शकते आणि हृदयविकाराचा झटका किंवा स्ट्रोक देखील होऊ शकतो. दुसरीकडे, HDL कोलेस्टेरॉल हे चांगल्या कोलेस्टेरॉलसारखे आहे जे चिकट पदार्थ साफ करण्यास मदत करते. ते आपल्या धमन्यांमधून खराब सामग्री घेते आणि लिव्हरकडे आणते, त्यामुळे आपले शरीर त्यापासून मुक्त होऊ शकते. चांगले कोलेस्ट्रॉल जास्त असणे आपल्या आरोग्यासाठी चांगले असते आणि आजारी होण्यापासून आपले संरक्षण करू शकते.
जेव्हा तुमच्या शरीरात खूप जास्त प्रमाणात खराब स्वरूपाचे कोलेस्टेरॉल असते, त्याचे कारण हे तुमच्या खाण्याच्या पद्धतीमुळे किंवा तुमच्या आई आणि वडिलांकडून मिळालेल्या जीन्समुळे असू शकते.
तुमचे कोलेस्टेरॉल चांगले आहे की वाईट हे रक्त तपासणीवरून कळू शकते. जर ते चांगले नसेल, तर तुम्हाला तुमची जीवनशैली बदलावी लागेल किंवा ते चांगले करण्यासाठी औषध घ्यावे लागेल.
Cholesterol ची लक्षणे
तुमच्या रक्तात भरपूर LDL कोलेस्टेरॉल चे प्रमाण असल्यामुळे तुम्हाला आजारी वाटणार नाही. परंतु डॉक्टरांकडे जाऊन विशेष रक्त तपासणी करेपर्यंत उच्च कोलेस्टेरॉल असल्याची जाणीवही तुम्हाला होणार नाही.
तुमच्या शरीरात एखाद्या गोष्टीचे प्रमाण खूप जास्त असल्यास, तुम्हाला तुमच्या शरीरात काही गोष्टी घडत असल्याचे जाणवू शकते.
काहीवेळा, लोकांच्या त्वचेवर थोडेसे ढेकूळ असू शकतात जे एक प्रकारचे फॅटी वाटतात. या गुठळ्या सहसा त्यांच्या कोपर, गुडघे, हात किंवा त्यांच्या शरीराच्या इतर भागांवर दिसतात. त्यांच्या डोळ्याभोवती राखाडी-पांढऱ्या रिंग देखील असू शकतात. या गोष्टी मुख्यतः अशा लोकांना होतात ज्यांच्या कुटुंबात उच्च कोलेस्ट्रॉल आहे.
जर तुम्हाला खरोखरच उच्च रक्तातील कोलेस्टेरॉल असेल आणि तुम्हाला त्याबद्दल माहिती नसेल किंवा त्यावर उपचार केले नाहीत तर त्यामुळे हृदयविकाराचा झटका किंवा पक्षाघात यांसारख्या वाईट समस्या उद्भवू शकतात. तुम्हाला या समस्या येण्याची शक्यता किती आहे आणि तुमचे कोलेस्ट्रॉल निरोगी पातळीवर राहावे याची खात्री करण्यासाठी तुम्ही काय करू शकता याबद्दल तुम्ही तुमच्या डॉक्टरांशी बोलले पाहिजे.
कोलेस्टेरॉल तुमच्या हृदयाच्या आरोग्यावर कसा परिणाम होतो?
जर आपल्या रक्तात "खराब" कोलेस्टेरॉल जास्त असेल तर ते एथेरोस्क्लेरोसिस नावाची समस्या निर्माण करू शकते. याचा अर्थ असा की आपल्या धमन्यांमध्ये प्लेक तयार होतो, जे आपल्या शरीराभोवती रक्त वाहून नेणाऱ्या लहान नळ्यांसारखे असतात. जेव्हा असे होते, तेव्हा रक्त योग्यरित्या वाहणे कठीण होऊ शकते आणि हृदयविकाराचा झटका किंवा स्ट्रोक देखील होऊ शकतो. म्हणून, जर आपल्याला आपले हृदय निरोगी ठेवायचे असेल, तर आपण या खराब कोलेस्टेरॉलचे प्रमाण तपासले पाहिजे ज्याला LDL कोलेस्ट्रॉल म्हणतात.
आपल्या कोलेस्टेरॉलची संख्या निरोगी श्रेणीत ठेवण्यासाठी निरोगी अन्न खाणे आणि व्यायाम करणे महत्वाचे आहे. जर तुमच्यातील कोलेस्टेरॉलचे प्रमाण खूप जास्त असेल, तर तुमचे डॉक्टर तुम्हाला विशेष औषध देऊ शकतात किंवा खराब कोलेस्टेरॉल कमी करण्यासाठी आणि चांगले कोलेस्टेरॉल वाढवण्यासाठी तुमच्या आहार आणि व्यायामामध्ये बदल करण्यास सांगतील.
जेव्हा तुम्ही कोलेस्टेरॉलची तपासणी कराल तेव्हा तुम्हाला काही आकड्यांसह रिपोर्ट मिळेल. हे आकडे तुमच्या रक्तातील कोलेस्टेरॉलचे विविध प्रकार दर्शवतात. एकूण कोलेस्टेरॉल संख्या 200 च्या खाली असणे चांगले आहे. LDL कोलेस्टेरॉल संख्या 100 च्या खाली असावी आणि HDL कोलेस्ट्रॉल संख्या 60 च्या वर असावी.
तुमच्या रक्तातील कोलेस्टेरॉलची काळजी घ्या.
पौष्टिक पदार्थ खाणे आणि नियमित व्यायाम केल्याने कोलेस्टेरॉलची पातळी नियंत्रित ठेवता येते आणि हृदयविकाराचा धोका कमी होतो. येथे विचार करण्यासाठी काही टिपा आहेत.
तुमच्या हृदयासाठी चांगला आहार घ्या - भरपूर फळे, भाज्या, संपूर्ण धान्य आणि प्रोटीन खा. या पदार्थांमुळे तुमच्या शरीरातील कोलेस्ट्रॉल (जे तुमच्या हृदयासाठी चांगले नाही) वाढेल. त्यामुळे अनसॅच्युरेटेड चरबी आणि ट्रान्स फॅट्स यांसारख्या तुमच्या हृदयासाठी वाईट नसलेल्या चरबी खाण्याचा प्रयत्न करा.
नियमित व्यायाम करा - निरोगी राहण्यासाठी, आपले शरीर हलविणे आणि नियमित व्यायाम करणे महत्वाचे आहे. आठवड्यातील बहुतेक दिवस व्यायामासाठी किमान 30 मिनिटे घालवण्याचा प्रयत्न करा. हे तुमचे हृदय मजबूत करण्यात आणि ते किती चांगले कार्य करते ते सुधारण्यास मदत करू शकते. हे तुमच्या शरीरातील एक प्रकारचे कोलेस्टेरॉल वाढवण्यास देखील मदत करते जे तुमच्यासाठी चांगले आहे.
तुमच्या शरीराचे वजन नियंत्रित ठेवा - अतिरिक्त वजन कमी केल्याने तुमचे कोलेस्ट्रॉल आणि हृदय निरोगी होऊ शकते.
धुम्रपान करु नका - तुम्ही धुम्रपान करता तेव्हा तुमचे हृदय दोन प्रकारे दुखते. यामुळे तुमचे चांगले कोलेस्ट्रॉल कमी होते आणि ते तुमच्या शरीरात रक्त वाहून नेणाऱ्या नळ्यांना नुकसान पोहोचवते. जर तुम्हाला तुमच्या हृदयाची चांगली काळजी घ्यायची असेल, तर तुम्ही करू शकता सर्वोत्तम गोष्ट म्हणजे धूम्रपान थांबवणे.
जास्त मद्यपान केल्याने तुमचे हृदय आणि रक्तदाब आजारी होऊ शकतो. फक्त थोडेसे असणे किंवा अजिबात अल्कोहोल न पिणे महत्वाचे आहे.
काहीवेळा, फक्त आपली राहण्याची आणि खाण्याची पद्धत बदलणे कोलेस्ट्रॉल कमी करण्यासाठी पुरेसे नसते. अशा प्रकरणांमध्ये, डॉक्टर आम्हाला मदत करण्यासाठी विशेष औषध देऊ शकतात.
कोलेस्ट्रॉलवर उपचार
तुमच्या आरोग्याविषयी आणि तुमच्या कुटुंबाच्या आरोग्याविषयी प्रश्न विचारून, तुमच्या शरीराची तपासणी करून आणि तुमच्याकडे किती कोलेस्ट्रॉल आहे हे तपासण्यासाठी तुमच्या रक्ताचा एक छोटा नमुना घेऊन तुमच्या रक्तातील कोलेस्टेरॉलचे प्रमाण जास्त आहे का हे डॉक्टर शोधून काढतात.
वैद्यकीय इतिहास -
वैद्यकीय इतिहास म्हणजे तुमच्या शरीराची आणि आरोग्याविषयीची सर्व माहिती जी डॉक्टरांना माहित असणे आवश्यक आहे. सर्व काही ठीक आहे याची खात्री करण्यासाठी डॉक्टर आपल्या शरीराकडे पाहतो आणि तपासतो तेव्हा शारीरिक तपासणी असते.
तुम्ही काय खाता, तुम्ही किती फिरता, तुमच्या कुटुंबाचे आरोग्य, तुम्ही कोणती औषधे घेत आहात आणि तुमचे हृदय आजारी पडू शकते अशा गोष्टींबद्दल डॉक्टर तुम्हाला प्रश्न विचारतील.
जेव्हा तुम्ही डॉक्टरांकडे तपासणीसाठी जाता, तेव्हा ते तुमच्या रक्तात कोलेस्टेरॉलचे प्रमाण जास्त असल्यास ते दाखवतील अशा गोष्टी शोधतील, जसे की तुमच्या त्वचेवर विचित्र अडथळे. ते इतर गोष्टी देखील तपासतील ज्यामुळे तुमचे कोलेस्ट्रॉल वाढू शकते.
रक्तात कोलेस्टेरॉल प्रमाण तपासणे -
काहीवेळा, तुमच्याकडे कोलेस्टेरॉल नावाची वाईट प्रकारची चरबी जास्त आहे का हे पाहण्यासाठी डॉक्टर तुमचे रक्त तपासू शकतात. ते लिपिड पॅनेल नावाची विशेष चाचणी करून हे करतील.
लिपोप्रोटीन पॅनेल ही एक चाचणी आहे जी डॉक्टरांना तुमच्या रक्तातील चरबीचे प्रमाण समजण्यास मदत करते.
लिपोप्रोटीन पॅनेल ही एक चाचणी आहे जी तुमच्या रक्तातील विविध प्रकारच्या चरबीचे मोजमाप करते, ज्याला कोलेस्टेरॉल आणि ट्रायग्लिसराइड म्हणतात. जर हे फॅट्स खूप जास्त किंवा खूप कमी असतील तर याचा अर्थ असा होऊ शकतो की तुम्हाला कोरोनरी हृदयरोग नावाची हृदय समस्या होण्याची शक्यता जास्त आहे.
लिपोप्रोटीन पॅनेल ही एक चाचणी आहे जी आपल्या रक्तातील विविध प्रकारच्या चरबीबद्दल सांगते.
एकूण कोलेस्टेरॉल हा तुमच्या रक्तातील चरबीचा एक प्रकार आहे. हे एका स्कोअरसारखे आहे जे डॉक्टरांना सांगते की तुमच्या शरीरात खूप जास्त किंवा खूप कमी कोलेस्टेरॉल आहे.
LDL हे वाईट प्रकारचे कोलेस्टेरॉल आहे जे आपल्या रक्तवाहिन्यात तयार होते आणि अवरोधित करते.
HDL कोलेस्टेरॉल हे एका सुपरहिरोसारखे आहे जे आपल्या धमन्या स्वच्छ ठेवण्यास मदत करते आणि त्यांना ब्लॉक होण्यापासून थांबवते.
ट्रायग्लिसराइड्स ही एक विशेष प्रकारची चरबी आहे जी तुमच्या रक्तामध्ये आढळू शकते.
लिपोप्रोटीन पॅनेल ची टेस्ट करण्यासाठी, बहुतेक लोकांना 9 ते 12 तास उपाशी राहावे लागते.
कोणाला कोलेस्टेरॉल तपासणी करायला हवी?
तुमचे कोलेस्टेरॉल आणि हृदयाचे आरोग्य तपासण्यासाठी तुम्ही किती वेळा चाचणी घ्याल हे तुमचे वय किती आहे यावर अवलंबून आहे, तुम्हाला उच्च कोलेस्टेरॉल होऊ शकते अशा कोणत्याही आरोग्य समस्या असल्यास आणि तुमच्या कुटुंबातील कोणाला याआधी हृदयाची समस्या असल्यास.
तुमचे वय 19 वर्षे किंवा त्यापेक्षा कमी असल्यास, तुम्ही 9 ते 11 वर्षांचे असताना उच्च रक्तातील कोलेस्टेरॉलची तपासणी करणे सुरू केले पाहिजे. त्यानंतर, दर 5 वर्षांनी तुमची तपासणी झाली पाहिजे. परंतु तुमच्या कुटुंबातील कोणाला उच्च रक्तातील कोलेस्टेरॉल, हृदयविकाराचा झटका किंवा स्ट्रोक आला असेल, तर तुम्हाला 2 वर्षांच्या वयातच तपासणे सुरू करावे लागेल.
20 ते 65 वयोगटातील लोक, ज्यांना तरुण प्रौढ मानले जाते, त्यांनी दर 5 वर्षांनी तपासणी केली पाहिजे. तथापि, 45 ते 65 वयोगटातील पुरुष आणि 55 ते 65 वयोगटातील महिलांनी दर 1 ते 2 वर्षांनी तपासणी करणे आवश्यक आहे.
दरवर्षी, जेव्हा लोक 65 वर्षांपेक्षा जास्त वयाचे असतात, तेव्हा ते निरोगी असल्याची खात्री करण्यासाठी त्यांची विशेष तपासणी केली पाहिजे.
जर तुमच्या रक्तातील कोलेस्टेरॉलची पातळी तुमच्या वयासाठी योग्य नसेल आणि तुम्ही मुलगा असो वा मुलगी, तुमचे डॉक्टर पुन्हा चाचणी करू शकतात, विशेषतः जर तुम्ही पहिल्या चाचणीपूर्वी खाणे टाळले नाही. तसेच, हे समजून घेणे महत्त्वाचे आहे की तुमच्या हृदयविकाराची आणि स्ट्रोकची शक्यता केवळ तुमच्या कोलेस्टेरॉलच्या पातळीवर आधारित नाही. तुमचे वय किती आहे, तुमची वंश आणि तुम्ही तुमचे जीवन कसे जगता यासारख्या इतर गोष्टी देखील तुमच्या जोखमींवर परिणाम करू शकतात.
निष्कर्ष
कोलेस्टेरॉल ही अशी गोष्ट आहे जी आपल्या शरीराला निरोगी राहण्यासाठी आवश्यक आहे, परंतु आपल्याला हे सुनिश्चित करावे लागेल की आपल्याजवळ ती योग्य प्रमाणात आहे. आपल्या शरीरात कोलेस्टेरॉल कसे कार्य करते आणि ते आपल्या हृदयावर कसे परिणाम करू शकते हे समजून घेणे महत्त्वाचे आहे. निरोगी खाणे, सक्रिय राहणे आणि चांगल्या निवडी करून आपण आपल्या कोलेस्टेरॉलची पातळी नियंत्रित करू शकतो. Cholesterol विषयी जाणून घेतल्याने तुम्हाला स्वतःसाठी आणि तुमच्या प्रियजनांसाठी चांगले निर्णय घेण्यास मदत होते.
Leave a comment
3 Comments
Rahul Patil
Apr 27, 2024 at 3:01 PM.
Thanks for the great information to helping our healthy life
Myhealth Team
Apr 28, 2024 at 11:37 AM.
You're Welcome!
Pravin Eknath Wani
Apr 4, 2024 at 4:14 AM.
Thanks for giving such information. We will definitely follow the same.
Myhealth Team
Apr 4, 2024 at 2:29 PM.
Hi Pravin Eknath Wani, We are glad you have liked the information. Thankyou
Mukesh Netaji Madole
Dec 25, 2023 at 2:01 PM.
Nice information
MyHealth Team
Mar 29, 2024 at 6:37 AM.
Thank You Mukesh, We are Glad You Liked It.
Myhealth Team
Dec 28, 2023 at 11:08 AM.
We are glad you found the information helpful! If you have any more questions or if there's anything else you'd like to know, feel free to ask.