SGPT यकृत रक्त चाचण्या- त्याची सामान्य आणि उच्च श्रेणी, कारणे आणि लक्षणे
Medically Reviewed By
Dr Divya Rohra
Written By Srujana Mohanty
on Nov 14, 2022
Last Edit Made By Srujana Mohanty
on Mar 18, 2024
यकृत हा शरीरातील एक महत्त्वाचा अवयव आहे जो विविध जैविक कार्यांचे नियमन करतो. यकृतातील कोणतीही हानी किंवा दुखापत शरीराच्या जीवनावश्यक अवयवांना विस्कळीत करू शकते. यकृताचे विकार, दुखापत आणि नुकसान आपल्या देशात सामान्यतः आढळते. यकृताचे कार्य तपासण्यासाठी यकृताची रक्त तपासणी ही एक सामान्य निदान चाचणी आहे. SGPT हा एक महत्त्वाचा पॅरामीटर आहे ज्याची पातळी तुमचे यकृत योग्यरित्या कार्य करत आहे की नाही हे ठरवते. म्हणूनच, हा लेख आम्हाला या पॅरामीटरबद्दल अधिक जाणून घेऊ देतो. हा लेख SGPT यकृत रक्त चाचण्या, त्याची सामान्य श्रेणी, उच्च ALT पातळी, कारणे आणि लक्षणे यांच्याशी संबंधित आहे.
रक्ताचा नमुना:-
SGPT म्हणजे काय?
सीरम ग्लूटामिक पायरुविक अमीनोट्रान्सफेरेस (एसजीपीटी) हे एमिनोट्रान्सफेरेस ग्रुपशी संबंधित एक एन्झाइम आहे. एंझाइमला अलानाइन एमिनोट्रान्सफेरेस (ALT) असेही म्हणतात. हे एन्झाईम रासायनिक अभिक्रियांच्या उत्प्रेरकामध्ये गुंतलेले असतात, ज्यामध्ये एका अमिनो आम्ल (दाता रेणू) मधून दुसर्या रेणूमध्ये (प्राप्तकर्ता रेणू) एमिनो ग्रुपचे हस्तांतरण समाविष्ट असते. यकृताच्या कार्याचे विश्लेषण करण्यासाठी आणि यकृताला झालेली दुखापत किंवा नुकसान शोधण्यासाठी यकृताची रक्त चाचणी केली जाते. सामान्यतः, यकृत एंझाइम सेलच्या आत राहतात आणि उच्च एकाग्रतेमध्ये रक्तात आढळत नाहीत. म्हणून, यकृताच्या रक्त चाचण्यांमध्ये यकृत एंझाइमची उच्च एकाग्रता आढळल्यास, ते यकृताला दुखापत किंवा नुकसान सूचित करू शकते.
यकृत रक्त चाचणीमध्ये SGPT सामान्य श्रेणी काय आहे?
सामान्य ALT पातळी प्रयोगशाळा आणि रक्त नमुना चाचणी करण्यासाठी प्रोटोकॉल अवलंबून बदलू शकतात. सरासरी, SGPT ची सामान्य पातळी सीरमच्या 7-56 युनिट्स/लिटर दरम्यान असते. तुमच्या यकृताच्या रक्त चाचणीमध्ये SGPT पातळी 56 युनिट/लिटर पेक्षा जास्त असल्यास, त्याला SGPT ची धोक्याची पातळी म्हणून संबोधले जाते आणि यकृतातील कोणत्याही प्रकारची इजा किंवा नुकसान सूचित करू शकते.
उच्च SGPT यकृत रक्त चाचण्यांचे कारण काय आहेत?
यकृतातील कोणतेही नुकसान किंवा दुखापत झाल्यामुळे यकृताच्या रक्त चाचणीमध्ये SGPT पातळी सामान्यतः वाढविली जाते. यकृताच्या रक्त चाचणीमध्ये उच्च एसजीपीटी पातळीची प्रमुख कारणे खालीलप्रमाणे आहेत:
- तीव्र हिपॅटायटीस ए आणि बी विषाणूजन्य संसर्ग
- दारूचे अतिसेवन
- सेलिआक रोग सारखे स्वयंप्रतिकार विकार
- मधुमेह
- हृदयविकाराचा झटका
- हिपॅटायटीस सी संक्रमण
- लठ्ठपणा
- पित्ताशयाचा दाह, म्हणजेच पित्ताशयाचा दाह
- एपस्टाईन बार विषाणूमुळे होणारा संसर्गजन्य मोनोन्यूक्लिओसिस ग्रंथीचा ताप
- त्वचा आणि स्नायूंची जळजळ, ज्याला डर्माटोमायोसिटिस म्हणून ओळखले जाते.
उच्च SGPT यकृत रक्त चाचण्यांची लक्षणे काय आहेत?
काही लक्षणे तुमच्या डॉक्टरांना SGPT यकृत रक्त चाचणी सुचवण्यास प्रवृत्त करू शकतात. तुमच्या रक्तातील उच्च एसजीपीटी पातळीच्या सामान्य लक्षणांमध्ये पुढील गोष्टींचा समावेश होतो:
- अशक्तपणा
- मळमळ होणे
- थकवा येणे
- उलट्या होणे
- धाप लागणे
- पायांना सूज येणे
- कावीळ
- अति रक्तस्त्राव
- अत्याधिक जखम
सारांश:
एसजीपीटी, किंवा सीरम ग्लूटामिक पायरुविक ट्रान्सफरेज, यकृताच्या सामान्य कार्यामध्ये गुंतलेले एक आवश्यक यकृत एंझाइम आहे. रक्त चाचण्यांमधील SGPT ची पातळी तुमच्या यकृताचे आरोग्य निर्धारित करण्यासाठी एक महत्त्वाचा बायोमार्कर म्हणून काम करते. तुमच्या रक्ताच्या नमुन्यातील SGPT ची उच्च पातळी यकृताला झालेली दुखापत किंवा नुकसान दर्शवते. आता तुम्हाला उच्च SGPT पातळीची प्रमुख कारणे माहित आहेत की तुम्हाला यकृताला दुखापत किंवा नुकसान होण्याची शक्यता असल्यास किंवा तुमच्या रक्ताच्या नमुन्यामध्ये उच्च SGPT पातळीची एक किंवा अधिक लक्षणे दिसल्यास तुम्ही तुमची यकृत रक्त चाचणी करून घ्या.
वारंवार विचारले जाणारे प्रश्न (FAQs)
-
SGPT जास्त असेल तर त्याचा काय अर्थ होतो?
तुमच्या रक्ताच्या नमुन्यात वाढलेली SGPT पातळी यकृताच्या पेशींना झालेली इजा किंवा नुकसान दर्शवते.
-
माझे SGPT जास्त असल्यास मी काय करावे?
तुमची एसजीपीटी पातळी कमी करण्यासाठी निरोगी संतुलित आहार घ्या, मद्यपान टाळा, धूम्रपान सोडा आणि नियमित व्यायाम करा.
-
कोणत्या अन्नामुळे एसजीपीटी जास्त होते?
अन्न स्रोत जे SGPT पातळी वाढवू शकतात त्यात अल्कोहोल, तळलेले अन्न, जोडलेली साखर, पांढरा ब्रेड, पास्ता, तांदूळ, जोडलेले मीठ आणि लाल मांस यांचा समावेश होतो.
Leave a comment
1 Comments
Prashant patil
Sep 1, 2024 at 5:11 AM.
SGPT (ALT) 169.53 hiy
MyHealth Team
Sep 7, 2024 at 6:30 PM.
An SGPT (ALT) level of 169.53 is high, suggesting possible liver issues. Consult a doctor for evaluation, follow any prescribed treatment, and maintain a healthy lifestyle.